۱۳۸۹ تیر ۲۵, جمعه

بامیان امن و فضای سرد مبارزات انتخابات پارلمانی



انتظار می رفت که افغانستان در جریان دوره ی رسمی کمپاین های انتخاباتی، با توجه به تعدد نامزدان و اهمیت بالای مبارزات انتخاباتی، دستکم در مناطق امن کشور شاهد مبارزات داغ انتخاباتی خواهد بود؛ اما در بامیان که یکی از امن ترین ولایات کشور است، پس از چهار هفته از آغاز دوره ی کمپاین، تا کنون شمار اندکی از نامزدان اقدام به مبارزات انتخاباتی کرده اند.
در مقایسه به انتخابات پارلمانی پیشین و انتخابات ریاست جمهوری، شمار بیلبوردها، پوسترها و شعارهای تبلیغاتی، در شهر بامیان اندک به نظر می رسند. تا کنون شهر بامیان شاهد تجمعات و گردهمایی های انتخاباتی قابل توجه نیز نبوده است.
در 9 سال گذشته حضور مردم مناطق امن کشور، به ویژه مردم مناطق مرکزی در مناسبت های سیاسی و انتخاباتی در مقایسه با سایر نقاط کشور، پررنگ بوده است؛ اما این بار هراس از این وجود دارد که در مناطق امن، به ویژه در بامیان، استقبال مردم از انتخابات کمتر از هر زمانی دیگری باشد.
شماری از نامزدان که تا کنون اقدام به تبلیغات انتخاباتی کرده اند، از فضای موجود ابراز ناخشنودی می کنند و در باره ی چگونگی حضور مردم در انتخابات پیش رو نگران هستند.
اسدالله مخلص کارشناس حقوق وعلوم سیاسی و یک تن از نامزدان پارلمان در بامیان می گوید: "مردم نسبت به انتخابات امسال پارلمانی به دلیل تقلباتی که در انتخابات گذشته ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی صورت گرفت، تا حدودی زیادی دلسرد بوده و نسبت به نتیجه ی این انتخابات بسیار بی باور هستند."
به باور کارشناسان، شعارهایی که در چندین انتخابات گذشته، به ویژه در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته از سوی نامزدان مطرح، به ویژه از سوی ستاد و حامیان انتخاباتی حامد کرزی سرداده شدند؛ اما تا کنون هیچ یکی از آنها عملی نشده اند، دلیلی دیگری است که بر باور مردم نسبت به انتخابات و روند عمومی دموکراسی در افغانستان، تاثیر بسیار منفی داشته است.
اکبر دانش یک تن از فعالین مدنی در بامیان در این زمینه می گوید: "تقلبات گسترده درانتخابات پیشین، مداخلات آشکار حلقات خاص بیرونی در امور سیاسی، عدم حاکمیت قانون، موجودیت فساد اداری، بروز نا امنی های احتمالی در جریان انتخابات پارلمانی؛ از عوامل اساسی کمرنگ بودن حضور مردم در انتخابات پیش رو خواهند بود. از جانب دیگر، برعلاوه ی بی اعتمادی مردم نسبت به نظام حاکم، برخورد تبعیض آمیز شماری از نمایندگان در خانه ی ملت و تکیه بر روند حاکمیت تک قومی، عوامل دیگری است که مردم را نسبت به انتخابات پیش رو دلسرد کرده است."
بسیاری از دانشجویان و فرهنگیان بامیانی نیز این بار برخلاف دوره های پیشین انتخابات، توجه چندانی به چگونگی برگزاری انتخابات ندارند و این انتخابات را برای سرنوشت خود تاثیرگذار و مثبت نمی پندارند.
ضامن علی رفیع، دانشجوی رشته ی آموزش و پرورش دانشگاه بامیان، نفس روند دموکراسی در افغانستان و عادلانه و شفاف بودن انتخابات را زیر سئوال می برد. او می گوید: "در افغانستان دموکراسی به معنی درست کلمه پیاده نشده است، همه ی امور بر اساس معیارهای قبیله سالارانه و سنتی به پیش می رود. حاکمان کنونی افغانستان عامدانه در راستای سد کردن راه دموکراسی فعالیت می کنند؛ زیرا مردم سالاری را به نفع خود نمی بینند، بناً در چنین وضعیتی، چگونه می توانیم به انتخابات امیدوار باشیم؟"
داکتر خادم حسین عاطفی، پژوهشگر تاریخی با دیدگاه رفیع، موافق به نظر می رسد. وی برخورد جامعه جهانی را پیروی از سیاست های دوگانه و به قولی معروف "سیاست یک بام و دو هوا می داند" که باعث شده است باور مردم نسبت به صداقت جامعه ی جهانی در راستای تطبیق مردم سالاری از بین برود.
وی می افزاید: "پس از کنفرانس بن در سال 2001 و شکل گیری نظام جدید سیاسی، امیدورای هایی به میان آمده بود که کشور آهسته آهسته با حمایت جامعه جهانی به سوی دموکراسی واقعی که همانا خواست همه ی مردم افغانستان بوده گام هایی بر دارد؛ اما متاسفانه دیده شد که وضعیت افغانستان نسبت به 9 سال گذشته نه تنها به سوی بهبودی پیش نرفته، بلکه هر روز ما شاهد شگاف های عمیقی هستیم که نظام فعلی را نهایت ضعیف و نا کارامد ساخته است.
اما نور محمد نور سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، کمرنگی مبارزات انتخاباتی را موضوعی می داند که به نامزدان انتخابات ارتباط دارد و کمیسیون در این زمینه هیچ نقشی ندارد.
او می گوید: "کمیسیون انتخابات در زمینه ی چگونگی مبارزات انتخاباتی نامزدان نمی تواند نقشی بازی کند، زیرا این به خود نامزدان مربوط می شود."
عدم توسعه زیربناها در بامیان و اتفاقات سیاسی اخیر در کشور به ویژه موضوع سهیم ساختن طالبان در قدرت، حمله کوچی ها به مناطق مرکزی و رد شدن 10 نامزد وزیر هزاره 3 بار به صورت متوالی از سوی مجلس نمایندگان، موضوعاتی مهم دیگری برای بامیانی ها است.
عبدالله رضایی، شهروند 26 ساله بامیانی می گوید: "پس از سقوط رژیم طالبان، در مناطق مرکزی، به ویژه در بامیان، گلوله ای شلیک نشده است و مردم بامیان با تمام توان با دولت مرکزی و جامعه ی جهانی همکاری کرده اند."
او نتیجه ی روند همکاری مردم بامیان با دولت مرکزی و نیروهای خارجی را معکوس می پندارد و می پرسد: "نتیجه ی این همکاری و صلح دوستی چه بوده است؟ نتیجه ی صلح دوستی ما این است که کوچی های مسلحی که از سوی حکومت حمایت می شوند، به مردم صلح دوستی که 9 سال پیش سلاح خود را بدون پیش شرطی به حکومت تسلیم کردند، حمله می کنند. در 9 سال گذشته اندکترین توجهی به بازسازی مناطق مرکزی و بامیان صورت نگرفت و بالاخره همگی نامزد وزرای قوم هزاره با تبانی حکومت از سوی مجلس رد شدند."
مردم بامیان پس از شکل گیری نظام جدید سیاسی در افغانستان که برگرفته از توافقات بن بود، همکاری خوبی با دولت افغانستان و جامعه ی جهانی داشته اند. شرکت شهروندان بامیان در انتخابات لویه جرگه اضطراری در سال 1381 و لویه جرگه قانون اساسی در سال 1382 گسترده و چشم گیر بود. تطبیق برنامه ی خلع سلاح یا همان دی دی آر و دایاگ نیز در بامیان و نقاط مرکزی کشور به خوبی پیش رفت. انتخابات ریاست جمهوری، پارلمانی و شوراهای ولایتی با حضور گرم و گسترده مردم بامیان همراه بود.
شماری از کارشناسان سیاسی باور دارند که این بار عدم استقبال از کارزار انتخاباتی در بامیان، به شدت متاثر از روندی است که پس از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته شکل گرفته است.
اسماعیل زکی مسئوول شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در زون مرکزی باور دارد که عمل نکردن شماری از نمایندگانی کنونی مردم بامیان به وعده های انتخاباتی شان، و نیز اتفاقات سیاسی اخیر در کشور تاثیر منفی زیادی بالای روحیه رای دهندگان مناطق مرکزی گذاشته است.
زکی می گوید: "موضوع شریک ساختن طالبان در قدرت سیاسی، رد شدن نامزد وزرای هزاره از سوی مجلس نمایندگان و عمل نکردن کرزی به وعده هایی که در جریان انتخابات به مردم مناطق مرکزی داده بود، تاثیر ناگورای بر روحیه مردم بامیان گذاشته است؛ از این رو شرکت مردم در انتخابات پیشرو چشم گیر و پر رنگ نخواهد بود."

هیچ نظری موجود نیست: